Kunst-Lessen

Tekenlessen en Knutsels bij thema Kunst

Pablo Picasso
Benodigdheden: Tekenpapier, oliepastelkrijt

Begin de les met het kijken naar portretten die Picasso heeft geschilderd. Op Wikipedia worden de verschillende ontwikkelingen van de schilderstijl van Pablo Picasso besproken.
Zet met lichte lijnen de contouren vanhet hoofd op papier. Plaats de ogen, neus, mond, oren vanuit verschillende invalshoeken. Kleur de verschillende vlakken die ontstaan dik met oliepastelkrijt.

Op-Art
Benodigdheden: Tekenpapier, liniaal, potlood, stiften, passer

De les begint met het bekijken van verschillende voorbeelden van Op-Art.
Teken met een passer een cirkel middenop het tekenpapier. Teken m.b.v van een liniaal horizontale en verticale lijnen rondom de cirkel. Verbind deze lijnen door ronde lijnen over de cirkel te trekken. Zo ontstaat de illusie van een drie-dimensionaal figuur. Kleur de tekening in met twee contrasterende kleuren stift.

Aboriginal-kunst
Benodigdheden: Zwart papier of rood geschilderde kartonnen bordjes, verf in natuurlijke kleuren en veel wattenstaafjes

Tijdens de creadag knutselen en tekenen we rond het thema landen. Wij gaan aan de slag met Australië. Ik heb een powerpoint gemaakt over het land, de natuur, bekende steden, aboriginals en aboriginal-kunst. We kiezen een dier wat veel in Australië voorkomt en gaan daarmee aan de slag. M.b.v. van kleine stipjes wordt een dier getekend en daarna met andere natuurlijk kleuren volgestipt. Steeds een randje totdat het dier is opgevuld. We hebben op twee verschillende soorten achtergronden gewerkt.

M.C. Escher
Benodigdheden: kopie van kunstwerk vergroten, kleurpoltood, schaar, lijm

We bekijken samen de mooie ontwerpen en studies van Eschers werk. We praten over de verschillende technieken die hij gebruikte. De werken waarin de metamorfose centraal staat krijgen deze les extra aandacht.
Ik heb de vissen en vogels uit een afbeelding van een studie gekopieerd en sterk vergroot m.b.v. het kopieerapparaat. Daarna heb ik ze gekopieerd op stevig tekenpapier. De vogels worden gewoon uitgeknipt. De vissen worden eerst gekleurd en daarna ook geknipt. Het plakken van de uiteindelijke collage kostte me wel even wat gepuzzel, maar het eindresultaat mag er wezen!

Irissen - Vincent van Gogh (groepswerk)
Benodigdheden: Puzzelstukjes van het schilderij - geprint op stevig tekenpapier, pastelkrijt, breed plakband

M.b.v. de website www.blockposters.com heb ik het schilderij Irissen van Vincent van Gogh in 28 kleine delen opgesplitst. Ik heb de originele afbeelding eerst veranderd in een zwart-wit afbeelding met mijn fotobewerkingsprogramma. De zwart-wit versie van Irissen wordt ge-upload en dan kun je aangeven hoe breed jouw uiteindelijke poster wordt. Vier A4-tjes, of vijf of zeven. Daarna maakt de website een PDF-bestand voor je. Dit kun je opslaan en uitprinten.
Het is even puzzelen om van de losse velletjes weer een geheel te krijgen. De tekening is nogal flink uitvergroot en de lijnen zijn best onduidelijk. Ik heb op de achterkanten van de puzzelstukjes nummers en letters geschreven. De onderste rij werd A1 t/m A7. De tweede rij werd B1 t/m B7 enzovoorts.
Om het voor de kinderen iets duidelijker te maken welk stukje zij nu precies hadden, heb ik het gekleurde plaatje op A4-formaat uitgeprint en in precies dezelfde delen gesneden. Je moet dan even goed op de website kijken voor deze het PDF-bestand maakt. De kinderen kregen het printje en en het kleine stukje schilderij. Er werd veel overlegd en kinderen schoven naar elkaar toe om te zien of de tekeningen wel op elkaar aansloten.
Tenslotte heb ik alle tekeningen op de grond uitgelegd. Daarna moet het geheel worden gedraaid en geplakt met breed plakband.
Kunstig, niet?!



Giuseppe Arcimboldo
Benodigdheden: Tekenpapier, olie-pastelkrijt, schaar, lijm, gekleurd papier

Giuseppe Arcimboldo (1527 -1593) is een Italiaanse kunstschilder uit de Renaissance die vooral bekend werd met portretten die samengesteld zijn uit een groot aantal afbeeldingen van andere voorwerpen.We noemen dat een compositieportret.Toen hij in Praag aan het hof van de keizer ging werken, schilderde hij er de eerste versie van De Vier Seizoenen: portretten, samengesteld uit bloemen, vruchten, takken en bladeren.
We bekijken verschillende schilderijen en bespreken wat we allemaal zien. De kinderen tekenen dan zelf allerlei sooren groenten en fruit met olie-pastelkrijt. Daarna wordt alles uitgeknipt en zij maken hier een mooie compsoitie van. Deze wordt opgeplakt op gekleurd papier.

Hokusai
Benodigheden: Achtergrondinformatie over Hokusai, "De grote golf van Kanagawa" gekopieerd op stevig tekenpapier, waterverf, kwasten, bakjes water.

Een mooie les naar aanleiding van een lessencyclus over de watersnoodramp of tsunami. We bekijken "De grote golf van Kanagawa", gemaakt door Katsushika Hokusai (1760-1849). Hokusai combineerde ets- en schilderkunst. De golven lijken de kleine bootjes te willen verslinden. Zoals één van de kinderen zei: "De golven lijken wel handen met vingertjes", en: "De golven zeggen: Ik pak jou!".
Wat voor kleuren geef je zulke woeste, verslindende golven? Wat voor kleur krijgt de lucht. De afbeelding heb ik op stevig tekenpapier laten vergroten. De kinderen gaan met waterverf aan de gang. De kinderen bekijken elkaars werk met veel bewondering. Vooral het verschil in kleurgebruik vinden ze opvallend.

Rafaël Santi
Benodigdheden: Afbeeldingen van "Engelen", potlood, kleurpotloden.

Deze beroemde afbeelding komt uit een bijzonder schilderij; het is een detail van een muurschildering van een grote kathedraal in het Vaticaan. Deze muurschildering was optisch zo geschilderd, dat het leek of je een kijkje in de hemel kon nemen.
Op Valentijnsdag tekenen we het kleinste engeltje met kleurpotlood na.

Andy Warhol
Benodigdheden: Achtergrondinformatie en afbeeldingen van werk van Andy Warhol (Een duidelijk voorbeeld is de Marilyn Monroe-serie!), foto's van de kinderen, potlood, een kwart A4-tje voor ieder kind, A4-tekenpapier, potlood, donkere stift, liniaal, 6 kleuren verf, kwasten

Na een korte kunstgeschiedenisles over Andy Warhol tekenen de kinderen op het kwart A4-tje de belangrijkste lijnen van hun portretfoto na met potlood. Is de tekening goed gelukt, dan trekken ze deze over met een donkere stift. Het tekenpapier verdelen zij met lichte lijnen in 4 vakken m.b.v. een liniaal. Het kleine portretje wordt nu in deze 4 vakken overgetrokken, zodat je dus 4 keer hetzelfde ziet. Door het tekenpapier tegen het raam te houden, zie je het kleine stiftportretje goed door het tekenpapier heen. Dan gaan de kinderen met verf aan de slag. Wanneer zij bijvoorbeeld geel voor de achtergrond hebben gebruikt, dan mogen de andere achtergronden niet meer geel worden. Als een gezicht groen is geschilderd, dan moeten de andere gezichten een andere kleur krijgen. Even puzzelen, maar een prachtig effect. Kijk nog maar eens naar de 4 kunstwerkjes op de foto!

Toetanchamon
Benodigdheden: Afbeeldingen van Toetanchamon (uit kunstboeken of printjes van internet), potlood, Oost-Indische inkt, kroontjespen, kleurpotloden, zwart en wit papier

Na het bespreken van de geschiedenis van Toetanchamon en het bekijken van diverse afbeeldingen, gaan de kinderen aan de slag. Ze tekenen de kop van deze beroemde "grafkist" na met potlood op wit papier. De volgende les wordt gebruikt om de potloodlijnen met Oost-Indische inkt over te trekken. De derde les kan de tekening dan worden ingekleurd. De liefhebbers kunnen de kop uitknippen en op zwart papier plakken. Zo komt hij nog mooier naar voren. Een zeer geconcentreerd werkje, met een prachtig resultaat!!

Fanmail van meester Ben Staal. Zijn groep ging met deze opdracht aan de slag.

Romeins Mozaiek
Benodigdheden: Kopie van een mozaiek (bijvoorbeeld uit geschiedenisboeken, van internet), kleurpotloden

Naar aanleiding van een les over de Romeinse tijd, waarbij o.a. mozaiek wordt besproken, gaan de kinderen aan de slag met een kopie van een mozaiek. Met kleurpotlood worden de steentjes voorzien van een kleurtje, waarbij gelet wordt op het kleurenpatroon wat dan ontstaat. Eenvoudige les met een leuk resultaat. Op intenet zijn diverse afbeeldingen van mooie mozaieken te vinden. Google op afbeeldingen naar: (roman) mosaics.

Het Meisje met de Parel - Johannes Vermeer
Na het vertellen van een korte levensgeschiedenis van Vermeer en het bekijken van enkele bekende schilderijen, heb ik de kinderen een kopie van het schilderij "het meisje met de parel" gegeven. Ik heb het op wat dikker tekenpapier gekopieerd en wel zo dat het hele blad gevuld is. Dan gaan de kinderen aan de slag. Door kleuren te mengen met zwart of juist wit, worden lichte of donkere stukken op het schilderij aangegeven.


Meester Ben Staal heeft deze tekenles ook in zijn klas gegeven. Hij heeft zelfs 4 tekenbladen voor het portret van het meisje met de parel gebruikt. Met een mooie schilderijlijst er omheen werden het echt kunstwerkjes.
Dankjewel voor de foto's, Ben!

 

Rembrandt van Rijn
Samen bekijken we een aantal schilderijen van Rembrandt en we bespreken zijn levensverhaal. Het valt de kinderen al snel op dat Rembrandt erg donkere kleuren gebruikt en toch zie je details. Het is geen donkere wazige vlek. Het lijkt wel of lamp / spotlight op het belangrijkste gedeelte van het schilderij is gezet. De gezichten springen er steeds uit bij de portretten. Dan gaan de kinderen zelf aan de slag met een gekopieerd schilderij. Ze moeten de verf zo mengen dat er kleurnuances ontstaan, ook al liggen de tinten erg dicht bij elkaar.

 

Vincent van Gogh
Na een les kunstgeschiedenis over Van Gogh gaan we aan de slag met wasco en een foto van het schilderij Sterrennacht van Van Gogh. En dit is het resultaat... Uit een aantal kunstgeschiedenis-boeken hebben de kinderen beroemde Van Gogh-schilderijen gekozen en daar gingen steeds groepjes mee aan het werk. Zo kan iedereen tegelijk vooruit. Een kleurenscan is natuurlijk ook een idee!

Op grote vellen tekenpapier wordt een schets van een Van Gogh-schilderij gemaakt. Uit tijdschriften worden verschillende kleuren papier gescheurd. Daarna wordt de schets als een mozaiek opgevuld.

Link
Om deze kunstlessen te geven is het natuurlijk het handigst om even langs de bibliotheek te gaan. Daar zijn altijd wel een aantal boeken te vinden over een bepaalde kunstschilder. Bij De Rembrandt- en de Vermeer-les heb ik een kopie uit een boek gebruikt. Een andere mogelijkheid om van een bepaalde schilder enkele bekende schilderijen te bekijken is het internet, bijvoorbeeld: Exit to Art